HOOFDDORP - ‘Moed! mijn soldaat’. Dat is de titel van een uniek kunstwerk van Marcel van Kerkvoorde. Het werk van de Haarlemmermeerse kunstenaar bestaat uit 25 borden. Toeristische borden vormden de inspiratie. Het hele kunstwerk beslaat maar liefst 600 meter: vanaf station Hoofddorp langs de Geniedijk. Het roept op tot nadenken over de waarde van erfgoed en vrede. Dat doet Van Kerkvoorde door de Stelling van Amsterdam, dat staat op de UNESCO-werelderfgoedlijst, te verbinden met moderne conflicten zoals de oorlog in Oekraïne. Op vrijdag 25 oktober 2024 wordt dit kunstwerk bij station Hoofddorp officieel onthuld.

De kunstenaar

Kunstenaar Marcel van Kerkvoorde had al langer de wens om een kunstwerk te maken in de openbare ruimte. “In gedachten was ik al bezig om te bekijken hoe ik dat kon realiseren. Geboren in Hoofddorp en woonachtig bij Kunstfort Vijfhuizen op de Stelling van Amsterdam, leek het mij mooi om juist op de Stelling een kunstwerk te maken. Veel forten op de Stelling van Amsterdam stonden leeg en raakten in verval. Doordat de Stelling ruim 30 jaar geleden op de Werelderfgoedlijst kwam, werden er forten gerestaureerd. Datzelfde geldt voor de dammetjes en de sluizen. De Stelling van Amsterdam ziet er nu weer goed uit. Maar er blijven wel knelpunten.”

Knelpunten in de Stelling

Marcel van Kerkvoorde: “Je moet ook bekijken wat er tussen de forten gebeurt. De Stelling is ongeveer 135 kilometer lang, met liniedijken zoals de Geniedijk. NS-station Hoofddorp is een van de probleemplekken. Het station Hoofddorp is bovenop de Stelling van Amsterdam gebouwd. Het is de bedoeling dat het stationsgebied de komende vijftien jaar op de schop gaat. Dan hebben we het over kantoren, woningbouw, het wel of niet doortrekken van de Noord/Zuidlijn.

Tijdens de oorspronkelijke bouw van het stationsgebied, 20 jaar geleden, werd er niet gekeken naar het werelderfgoed, nu juist wel.

Als het station vernieuwd wordt, is het een mooie gelegenheid om de fout te herstellen en de Stelling weer zichtbaarder te maken. Dan is het goed dat mijn kunstwerk heel flexibel is. Als de route verandert, kan de beeldende lijn met de borden makkelijk worden aangepast.

Het kunstwerk

‘Moed! mijn soldaat’ bestaat uit 24 kleinere borden van 40 bij 60 centimeter en een groot bord. Marcel: “Het grote bord is wat betreft formaat gelijk aan de borden die je ziet langs de snelweg als je langs een erfgoedgebied rijdt. Dat zijn de bruine borden die weggebruikers laten zien waar een toeristische plek is. Omdat je daar snel langs rijdt, zijn ze wat eenvoudiger. Ook het kleurenpallet is hierop geïnspireerd: bruin, donkerbruin en crème wit. Het thema is ‘soldaat’. In de huidige forten vind je kunst, tentoonstellingen, restaurants. Je kunt er recreëren en langsfietsen. De schapen lopen los op de dijk. Allemaal dingen die we leuk vinden. Maar zo is de Stelling niet ontworpen. Dat was om de vijand tegen te houden. Die elementen vind je terug in mijn werk. Soldaten op de fiets, een bunker, een kanon. Het woord Moed! staat voor: ‘succes ermee’. Het is een metafoor. We bouwen tanks en vliegtuigen, sturen die naar landen waar oorlog heerst en in feite zeggen we: ‘Succes ermee, wij gaan niet vechten’. Je verplaatst het gevaar buiten jezelf, verlegt het risico naar een ander.” In totaal heeft Van Kerkvoorde drie tot vier jaar aan dit kunstwerk gewerkt.

Uniek en bijzonder

Marcel van Kerkvoorde: “Het is een kunstwerk in de openbare ruimte op een bijzonder manier. Veel kunst in de openbare ruimte is compact, drie dimensionaal, je kunt eromheen lopen. Zoals bij een beeldhouwwerk. Dit is een lijn van 600 meter waar je steeds een afbeelding tegenkomt. Dat is niet heel gebruikelijk bij kunst in de openbare ruimte en daarom uniek. Mijn werk is meer een beeldverhaal.”

Het kunstwerk ‘Moed! mijn soldaat’ blijft minimaal vijftien jaar staan. “We onderhouden de borden, kunnen ze vervangen als ze kapot gaan. Het is dynamisch, dus als het stationsgebied op de schop gaat, kunnen we een andere oplossing vinden voor het kunstwerk. Ik blijf er sowieso bij betrokken.”
Wat maakt het kunstwerk bijzonder voor de kunstenaar? “Ik woon in Vijfhuizen en ben een geboren Hoofddorper. Mijn familie komt hier vandaan. Zij woonden op een steenworp afstand. Het is heel bijzonder om in mijn geboortedorp een kunstwerk te maken.”

Op vrijdag 25 oktober 2024 wordt dit kunstwerk, dat in opdracht van de provincie Noord-Holland en de gemeente Haarlemmermeer gemaakt is, bij station Hoofddorp officieel onthuld.