AMSTERDAM - Het aantal en de omvang van datacenters in de Metropoolregio Amsterdam (MRA) zijn in de afgelopen jaren sterk toegenomen: inmiddels behoort de MRA tot de regio met de meeste datacenters ter wereld. Datacenters zijn onmisbare voorzieningen geworden voor vrijwel alle inwoners, bedrijven en instellingen, maar ze nemen ook veel ruimte in en leggen vanwege het hoge energieverbruik een groot beslag op het elektriciteitsnet. Op dit moment hebben gemeenten nauwelijks instrumenten tot hun beschikking om te sturen op waar de datacenters komen, of aan welke eisen zij moeten voldoen. Om meer regie te krijgen op de vestiging van datacenters hebben Amsterdam en Haarlemmermeer daarom allebei een voorbereidingsbesluit genomen, waarmee in afwachting van nieuw regionaal beleid de vestiging van datacenters tijdelijk wordt stopgezet.


Marieke van Doorninck (wethouder Duurzaamheid en Ruimtelijke Ontwikkeling van Amsterdam): “De komst van datacenters is in zekere zin een gevolg van ons eigen consumptie- en leefpatroon: we willen de hele dag online zijn op onze telefoons en laptops. Tot op zekere hoogte zullen we de bijbehorende infrastructuur moeten accepteren, maar de ruimte in Amsterdam is schaars. Als gemeenten willen we daarom meer regie over de vestiging van nieuwe datacenters en we vragen hen ook bij te dragen aan de duurzame opgaven van de stad. We gaan eisen stellen op het gebied van het kosteloos beschikbaar stellen van restwarmte voor de verwarming van woningen en het gebruik van groene stroom.”

Ook Haarlemmermeer wil zorgvuldig met de ruimte omgaan. Wethouder Mariëtte Sedee (Ruimtelijke Ontwikkeling, Milieu en Agrarische Zaken) “De ruimte in onze gemeente is van grote waarde. De druk op ruimte is groot met de woningbouwopgave die we hebben en de ruimte die we willen houden voor bedrijvigheid en groen. Het is noodzakelijk pas op de plaats te maken en eerst beleid te formuleren, zodat we meer grip houden op de vestiging van datacenters.”

Het merendeel van vestiging en nieuwe aanvragen van datacenters vindt plaats in Amsterdam en Haarlemmermeer. Op dit moment kan nog nauwelijks gestuurd worden op de vestiging van datacenters, doordat zij vrijwel altijd passen in de bestemmingsplannen en Tennet en Liander een leveringsplicht hebben voor stroom. Gezien het economisch belang van de datacenters, de enorme investeringen (publiek en privaat) en de groeiambitie van de sector in Amsterdam en de regio is nieuw beleid nodig. Doel is dat datacenters zo min mogelijk beslag leggen op de ruimte en (architectonisch) op een goede manier worden ingepast in de omgeving.

Datacenters hebben veel restwarmte die nu vaak nog onbenut blijft, terwijl die gebruikt kan worden voor het verwarmen van woningen en zo kan bijdragen aan het verduurzamen van onze warmtevoorziening. Dat is één van de redenen dat de gemeenten Amsterdam en Haarlemmermeer de vestiging van datacenters niet helemaal stop willen zetten. Lopende projecten die passen in de lijn van het nieuwe beleid, zullen vooralsnog worden vergund.

Amsterdam en Haarlemmermeer nodigen de datacenter sector uit om mee te denken over de uitwerking van het vestigingsbeleid. Het nieuwe beleid moet eind 2019 gereed zijn.