Start onderzoek
In augustus 2017 startte de Koninklijke Marechaussee onder leiding van het OM een opsporingsonderzoek naar aanleiding van informatie over een omvangrijke en internationaal opererende groepering, die forse winsten zouden genereren met de smokkel van verdovende middelen vanuit het Afrikaanse continent naar Schiphol. Gedurende het onderzoek naar de opdrachtgevers en de logistieke lijnen, bleek ook betrokkenheid van een vaste groep Schipholmedewerkers. Een jaar na de start van het onderzoek werden een nu 58-jarige man en 48-jarige vrouw uit Almere aangehouden voor het vervoeren van 27,5 kilo harddrugs. Het merendeel van de overige verdachten is daarna gespreid aangehouden. Ondertussen gingen de criminele activiteiten gewoon door. ‘’De aanhouding van de één vormde de mogelijkheid voor de ander om zijn plek in te nemen en hogerop te komen’’, aldus de officier van justitie ter zitting.
Crimineel samenwerkingsverband
In deze omvangrijke zaak verwijt het OM de verdachten het medeplegen van invoer van verdovende middelen, dan wel medeplegen van voorbereidings- en bevorderingshandelingen daarvan. De rollen van de verdachten varieerden: organisator (opdrachtgever aan de verzendkant of aan de ontvangende kant), tussenpersoon, regelaar, of uitvoerder. Twaalf verdachten waren Schipholmedewerkers die werkzaam waren in de bagagekelder, sleepdienst, catering of schoonmaak. Een ander deel van de verdachten had in het verleden op Schiphol gewerkt. Zij hielden zich, samen met verdachten buiten de luchthaven, op structurele wijze bezig met de invoer van grote hoeveelheden verdovende middelen. Volgens het OM is daarmee sprake van een georganiseerd crimineel samenwerkingsverband.
Werkwijze
De verdachten gingen bedrijfsmatig te werk: de eigenaar van een bagagestuk met verdovende middelen gaf opdracht deze zending op Schiphol te onderscheppen, weg te voeren en af te leveren. Zodra de klus was aangenomen, werden diverse Schipholmedewerkers in stelling gebracht. Iemand haalde de betreffende koffer uit de bagagestroom, een ander bracht de koffer van het Schipholterrein af, en weer een ander nam de koffer aan en bracht die naar het afgesproken afleveradres. De invulling van deze criminele diensten gebeurde door een vaste poule Schipholmedewerkers die daarvoor financiële vergoedingen ontvingen.
Ondermijning
De verdachten beschikten vanuit hun functie op de luchthaven over een zogeheten Schipholpas. Die pas geeft toegang tot delen van het beschermd gebied op de luchthaven. De officier ter zitting: ‘’Verdachten hebben hun Schipholpas welbewust misbruikt. Door het misbruiken van hun functie hebben zij de luchthaven Schiphol van binnenuit aangetast.’’ Het OM rekent het verdachten zwaar aan dat zij hun functie op de luchthaven hebben misbruikt. Met hun handelen hebben zij het systeem van controle op de internationale drugshandel op Schiphol ondermijnd.
Strafeisen
Het OM beschouwt tien verdachten als organisatoren en opdrachtgevers van de drugsinvoer. Tegen hen eist het OM onvoorwaardelijke gevangenisstraffen tussen de vier en negen jaar. De hoogste eis was tegen een 49-jarige man vanwege zijn verantwoordelijkheid voor de verzending, invoer, financiële afwikkeling, ontvangst en verdere verspreiding van de drugs.
Vijf verdachten hebben volgens het OM een cruciale logistieke rol vervuld in het drugsproces. Twee van hen, twee 58-jarige voormalig Schipholmedewerkers uit Amsterdam en Almere, hebben daarbij Schipholcollega’s selectief ingezet voor criminele werkzaamheden, zoals drugsvervoer tussen airside en landside, en uithalen en overdragen van de bagage. Tegen hen eist het OM een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van achtenhalf jaar. De overige verdachten hoorden ruim drieënhalf jaar tot vijfenhalf jaar tegen zich eisen.
Tegen vier meer uitvoerende verdachten - maar onmisbare schakels in het criminele proces - eist het OM onvoorwaardelijke gevangenisstraffen van 32 maanden tot ruim vier jaar. Voor één verdachte, een 48-jarige man uit Badhoevedorp, eist het OM vrijspraak.
Gezamenlijke aanpak
In het Programma Aanpak Ondermijning Schiphol wordt door publiek-private samenwerking ondermijning op Schiphol aangepakt door de Belastingdienst, Douane, FIOD, gemeente Haarlemmermeer, Koninklijke Marechaussee, Openbaar Ministerie, Politie, RIEC Noord-Holland, KLM en Schiphol Group. Z
Naar verwachting doet de rechtbank op 20 december uitspraak